Köroğlu ile Kiziroğlu Mustafa'nın Kırşehir yöresine bir müddet egemen olduklarını aşağıdaki resmi belgelerle bir şiirden öğreniyoruz. 48 nolu belgede: "Kiziroğlu Mustafa ve Cabbar Kulu, çok uzun bir şekavet (eşkıyalık) hayatı sürerek, bir çok çavuşları ve yüksek tımar erbabını emirlerinde bölükbaşıları olarak toplamışlardır. Kiziroğlu Mustafa'nın çavuşları Niğde, Kırşehir, Kayseri ve Malatya'ya kadar yayılmışlardı.)
Diğer yandan, Bolu ile Gerede ve Bolu Dağı arasında, 1581'den itibaren, iki yüz kişilik bir grupla soygunculuğa başlayan Köroğlu Ruşen, Köroğlu efsanesinin kahramanıdır. Bolu Beyi (Muhafızı) Behram Beyin mektubuna göre, önceleri küçük bir bölük ile, varlıklı kimselerle, kadı ve görevlilere saldırmaya başlayan Köroğlu'nun, bazı başbuğların katılmasıyla bir çok bölüklere kumanda eden Celâli reisi olduğu anlaşılmaktadır. Bir ara Ankara ve Çankırı'dan pazara gelen bezirganların yollarını kesip soymuştur.
Köroğlu hakkında Halk Edebiyatı alanında yapılan incelemeler, bizim yukarıda vesikalara dayanarak verdiğimiz bilgileri genelde destekler biçimdedir. Anadolu'daki Celâli isyanlarının nitelikleriyle karakterleri, Köroğlu ve Kiziroğlu Mustafa'nın destanlarıyla örtüşmektedir.
Celâli isyanlarının ilk bayraktarlarından biri olduğu için, halk destanlarında adı efsaneleşen Köroğlu, yukarıdaki belgelerden de görüldüğü gibi, Orta Anadolu'da bir müddet etkin olmuştur. Köroğlu, Kiziroğlu ile Kırşehir yöresindeki çatışmasını bu koşmayla dile getirmiştir.
Kaynak: Öyküleriyle Kırşehir Türküleri, Destanları, Ağıtları - Baki Yaşa Altınok, Oba Yayıncılık, Mayıs - 2003, Ankara, s.30 |
"Meydan Yerinde (Kiziroğlu)"
Köroğlu Diğer Türküleri